Đái tháo đường (tiểu đường) là tình trạng lượng đường trong máu cao hơn mức bình thường do cơ thể thiếu hụt insulin hoặc đề kháng với insulin. Lượng đường trong máu thường xuyên ở mức cao dễ biến chứng tim mạch,thần kinh hoặc tổn thương mắt,thận,gan,thậm chí có thể tử vong.
BS.CKI Nguyễn Thị Hồng Sâm,Khoa Dinh dưỡng Tiết chế,Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM,khuyến cáo người bệnh ăn uống khoa học giúp kiểm soát chỉ số đường huyết,duy trì cân nặng ở mức hợp lý,giảm biến chứng. Người bệnh nên chọn những loại quả có chỉ số đường huyết (GI) thấp hơn 70 và tải lượng đường huyết (GL) thấp hơn 20.
Quả có múi (cam,quýt,bưởi) giàu vitamin C,chất xơ,hỗ trợ ngăn ngừa sớm biến chứng tim mạch do bệnh đái tháo đường. Chúng tăng cường đào thải chất béo,từ đó giảm tỷ lệ cholesterol toàn phần,chất béo trung tính (triglyceride),cholesterol xấu trong máu. Bưởi giàu chất chống oxy hóa naringenin,có tác dụng tương tự insulin hỗ trợ giảm chỉ số đường trong máu. Trong những bữa phụ,người bệnh có thể ăn tối đa 4 múi bưởi hoặc một quả cam hoặc hai quả quýt.
Quả mọng (dâu tây,lựu,nho,việt quất,phúc bồn tử) chứa nhiều chất xơ,vitamin C và khoáng chất có lợi cho sức khỏe. Những loại quả mọng còn giàu chất chống oxy hóa như phenolic axit,flavonoid,punicalagin,tannin,anthocyanin,axit ellagic,gallic,oleanolic,ursolic,hỗ trợ đẩy lùi căng thẳng oxy hóa,bảo toàn chức năng tiết insulin ở tuyến tụy. Chúng cũng điều chỉnh giải phóng glucose ở gan,giảm mức độ kháng insulin của tế bào. Người bệnh đái tháo đường có thể ăn tối đa 4 quả nho hoặc 4 quả dâu tây hoặc một nửa quả lựu.
Quả bơ giàu chất béo tốt,vitamin,axit amin,khoáng chất và chất chống oxy hóa. Axit béo omega-3 trong thực phẩm làm tăng độ nhạy insulin của cơ thể,hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu. Người bệnh ăn nửa quả bơ mỗi ngày,hỗ trợ giảm chất béo trung tính,cholesterol xấu trong cơ thể.
Ổi cung cấp vitamin C,chất xơ dồi dào,điều hòa hàm lượng đường trong máu sau ăn,giảm lượng chất béo trung tính triglyceride và cholesterol trong cơ thể. Ăn nửa quả ổi mỗi ngày giúp người bệnh đái tháo đường giảm nguy cơ mắc bệnh tăng nặng hoặc biến chứng tim mạch.
Táo giàu quercetin,hỗ trợ bảo vệ thận,làm chậm tổn thương thận thường gặp ở người đái tháo đường. Táo có pectin - một loại chất xơ hòa tan,thúc đẩy loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể. Vitamin C trong táo cũng góp phần kiểm soát đường huyết,ngăn ngừa sớm biến chứng bệnh đái tháo đường. Người bệnh ăn tối đa nửa quả táo trong mỗi bữa phụ để cải thiện sức khỏe tổng thể.
Bác sĩ Hồng Sâm lưu ý người bệnh nên ăn quả tươi,dạng nguyên múi,nguyên miếng hoặc nguyên quả. Hạn chế hoặc tránh ép,vắt lấy nước để uống vì làm giảm đáng kể lượng chất xơ,tăng nguy cơ cao đường huyết. Người bệnh nên thường xuyên kiểm soát đường huyết,uống thuốc theo toa,tái khám theo lịch hẹn. Người bệnh khám dinh dưỡng để bác sĩ tư vấn chế độ ăn uống phù hợp nhằm quản lý tốt đường huyết,cân nặng,nâng cao hiệu quả điều trị.
Trường Giang
Độc giả gửi câu hỏi về dinh dưỡng tại đây để bác sĩ giải đáp